Młodzieńcze reumatoidalne zapalenie stawów to przewlekła choroba tkanki łącznej o podłożu autoimmunologicznym. Choć nazwa wskazuje na występowanie problemów z układem ruchu, to niestety wpływa również na działanie innych systemów. Co wskazuje na tę chorobę i jak się ją leczy?
Czym jest młodzieńcze reumatoidalne zapalenie stawów (MRZS)?
MRZS to najczęstsza choroba zapalna stawów dotykającą dzieci i młodzież. Spotkać ją też możesz pod nazwą młodzieńczego idiopatycznego/przewlekłe zapalenia stawów lub skrótem JIA (ang. Juvenile idiopathic arthritis). Choroba, mimo że opisana już ponad 100 lat temu, nadal nie ma dokładnie poznanego mechanizmu ją wywołującego. Wiadomo, że podłoże jest autoimmunologiczne, a więc winny jest nasz własny układ odpornościowy. W zależności od postaci schorzenie może dotykać również innych obszarów związanych z tkanką łączą, czyli de facto cały organizm. Zapaleniu mogą podlegać nie tylko stawy, ale też np. narządy wewnętrzne. Statystycznie częściej chorują dziewczynki, a żeby rozpoznać chorobę jej objawy muszą wystąpić przed 16 rokiem życia, ale pojawić niestety mogą się już u kilkulatków.
Jakie są objawy MRZS?
Podstawowym objawem są obrzęk, ból i zmniejszony zakres ruchu w zajętym stawie. To, które stawy będą poddane procesowi chorobowemu różni się pomiędzy pacjentami, ale najczęściej problem dotyka kolan, bioder i rąk. Dodatkowo pojawią się objawy charakterystyczne na większości chorób reumatoidalnych, czyli sztywność poranna, a w okresach zaostrzeń objawy grypopodobne. W przypadku MRZS często jednym z pierwszych sygnałów jest utykanie, a dopiero po nim pojawia się stopniowo narastający ból. Już sama w sobie choroba może być bardzo uciążliwa, a niestety może też prowadzić do dodatkowych powikłań. Oprócz tych związanych z narządem ruchu, czyli np. zaburzeniem procesu wzrastania, niewłaściwym napięciem mięśniowym, czy nawet osteoporozą, zapalenie może uszkodzić np. błonę naczyniową oka lub nerki, znacznie zakłócając ich pracę.
Jak leczyć MRZS?
MRZS to choroba przewlekła i niestety nie jesteśmy w stanie przewidzieć ile będzie trwał i jak ostro będzie przebiegał proces chorobowy. W praktyce terapia jest tylko objawowa okresie zaostrzeń, a pomiędzy nimi skupia się na spowolnieniu schorzenia i poprawie wyników badań laboratoryjnych. Wszyscy pacjenci wymagają intensywnej, indywidualnie dobranej rehabilitacji, która pomoże im jak najdłużej zachować sprawność. W okresach zaostrzeń podaje się leki z grupy NLPZ, czyli np. aspicam, meloksykam, oppokan forte. Do tego stosowana jest sterydoterapia i leki biologiczne. Ważne jest też zdrowy styl życia, który ustabilizuje działania układu odpornościowego.